Tôi chào đời và đã chịu phép rửa tội trong Công Giáo La Mã năm 1809 và tôi đã được phong chức Linh mục vào năm 1833 ở CANADA. Qua 25 năm làm Linh mục trong giáo hội .tôi thành thật nói cho bạn biết là tôi yêu giáo hội La mã, và Giáo hội yêu thương tôi. Tôi đã từng đỗ những giọt máu ra vì Giáo hội của tôi và tôi đã dâng cả ngàn lần cuộc đời tôi để mở rộng uy quyền và sự thiêng liêng cuả Giáo hội trên lục địa Châu Mỹ, và trên khắp thế giới. Tham vọng lớn lao của tôi là phải cải đạo những người Tin Lành và đưa họ về lại Giáo hội của tôi, vì tôi đã giãng dạy "Ngoài Giáo hội Lamã không có sự cứu rỗi nào hết", và tôi lấy làm buồn khổ khi nghỉ rằng vô số người Tin Lành đã bị hư mất.
Trong Giáo hội Lamã Kinh Thánh là một quyển sách đã bị niêm phong, nhưng điều đó không phải đối với tôi. Tôi thấy Kinh Thánh thật là quí giá cho lòng tôi khi tôi còn là một đứa trẻ nhỏ, và khi tôi trở thành một Linh mục Lamã, tôi đã đọc Kinh Thánh để khiến tôi trở thành một con người mạnh mẽ, và để giúp tôi có thể tranh luận cho Giáo hội.
Đề tài quan trọng của tôi xáo trộn các Mục sư Tin lành ở Châu mỹ. Tôi có quyển "Các giáo phụ thánh", tôi đã nghiên cứu quyển sách ấy ngày đêm cùng với Kinh Thánh để tự chuẩn bị cho trận đánh lớn mà tôi mong muốn chiến đấu chống lại với những người Tin Lành. Tôi chuyên học như thế để làm cho đức tin vửng mạnh trong Giáo hội La mã.
Nhưng thánh thay Đức Chuá Trời, cứ mỗi lần tôi đọc Kinh Thánh thì có một tiếng nói mầu nhiệm phán cùng tôi "Bộ ngươi không thấy trong Gíao hội La mã, ngươi không làm theo những điều dạy dỗ cuả lời Đức Chúa Trời mà chỉ làm theo những lời truyền khẩu cuả con người hay sao ?" Trong những đêm yên tĩnh lúc tôi nghe những tiếng phán ấy phán tôi đã khóc và kêu la nhưng tiếng nói ấy đã lặp lại với sức mạnh như sấm sét. Tôi muốn được sống chết cho Giáo hội Công Giáo La mã, và tôi đã cầu xin Đức Chuá Trời bắt tiếng nói đó im lặng đi, nhưng tôi nghe tiếng phán ấy càng lớn hơn. Khi tôi đọc lời Chúa, Ngài đang cố gắng phá vở mọi xiềng xích tôi, còn tôi thì không để cho một mắc xích nào bị gãy vỡ cả. Ngài đến đem ánh sáng cứu rỗi đến cho tôi, nhưng tôi lại không nhận sự sáng đó.
Tôi không có một ác cảm nào chống lại các Linh mục Công Giáo la mã. Một số trong các bạn nghĩ là tôi có ác cảm. Bạn đã lầm rồi đấy. Đôi lúc tôi đã khóc cho họ vì tôi biết những người cùng khổ ấy cũng như tôi đây đang chiến đấu chống lại Chuá, và họ đáng thương giống như tôi vậy. Nếu tôi kể cho bạn nghe một trong những tranh chiến của điều tôi đang nói, bạn sẽ hiểu là một Linh mục Công Giáo La mã thì phải sống như thế nào, rồi bạn cầu thay cho họ.
Vào năm 1851, tôi đến ILLINOIS để thành lập một khu vực cho người Pháp. Tôi đem theo với tôi chừng 75.000 người CANADA gốc Pháp, và định cư trên những cánh đồng cỏ rộng lớn của ILLINOIS. Chúng tôi đã chiếm lấy vùng đất nầy nhân danh của Giáo hội La mã. Trong khi tôi khởi sự công cuộc chiếm thuộc điạ lớn lao nầy, tôi đã trở nên một người giàu có. Tôi mua nhiều Kinh Thánh và cho mỗi gia đình một cuốn. Đức Giám mục đã nổi giận với tôi vì việc nầy, nhưng tôi chẳng hề quan tâm đến. Tôi không hề có ý muốn lìa khỏi Giáo hội Lamã, nhưng tôi mong muốn dẩn dắt dân sự như tôi có thể theo đường lối mà Đấng Christ muốn tôi phải lảnh đạo họ.
Giờ đây Đức Giám Mục ở Chiacgo đã làm một việc, lúc bấy giờ chúng tôi là những người gốc Pháp không thể dung chịu. Đó là một tội ác rất lớn, tôi đã viết thư cho Đức Giáo Hoàng biết và xem vị Giám Mục nầy không xứng đáng. Vị Giám Mục khác được gởi đến thay thế cho ông ta, người đại diện của Giáo hoàng đến thăm tôi. Vị đại diện của Giáo hoàng nói : "ông Chiniquy, chúng tôi rất vui sướng khi ông xem vị Giám mục trước đây là không xứng đáng, vì ông ta là một người quá tồi; Nhưng có nhiều chỗ nghi ngờ cho rằng ông không còn ở trong Giáo hội La mã nửa, người ta nghi ngờ rằng ông là một người dị giáo và là một người Tin Lành. sao ông không trao cho chúng tôi một tài liệu để chúng tôi minh chứng cho mọi người thấy rằng ông và người của ông là những người Công giáo tốt ?"
Tôi đáp : "Tôi chẳng bận tâm về điều đó", ông ta nói tiếp : "chính vị Giám mục mới mà Đức Giáo Hoàng đã phái đến cần có một tài liệu như thế do ông cung cấp đấy". Thế rồi tôi rút ra một tờ giấy và dường như đối với tôi đây là một cơ hội bằng vàng đã làm im hơi lặng tiếng giọng nói đang phán cùng tôi cả ngày lẩn đêm và đã làm chao đảo đức tin của tôi. Tôi muốn tự thuyết phục bản thân tôi bằng cách nầy: Ấy là trong Giáo hội Công Giáo La mã, chúng tôi thực sự đang làm theo lời Đức Chuá Trời, chớ không phải chỉ có "Những lời truyền khẩu của con người" đâu. Tôi bèn viết ra mấy lời nầy : "Lạy Chuá tôi, chúng tôi những người CANADA gốc Pháp sống trong khu vực ILLINOIS muốn sống trong Giáo hội các Thánh Tông Đồ Công giáo và Giáo hội La mã. Ngoài Giáo hội ấy không có sự cứu rỗi và để chứng minh cho việc nầy trong điạ vị chủ tể của Ngài. Chúng tôi hứa vâng theo uy quyền của Ngài, theo như lời Đức Chuá Trời mà chúng tôi thấy có trong Phúc âm của Đấng Christ". Tôi ký tên và trao bức thư cho người của tôi đóng dấu vào và họ đã đóng dấu lên bức thư ấy. Kế đó tôi trao bức thư cho vị đại diện của Đức Giáo Hoàng, tôi hỏi ông có ý kiến gì về bức thư ấy không ? Ông đáp: "Đó là những điều mà chúng tôi đang cần đến". Ông bảo đảm với chúng tôi là : "Vị tân Giám mục sẽ nhận lấy bức thư đó và mọi sự sẽ êm xuôi".
Khi vị Giám mục đã đọc thấy sự phục tùng. Ông cũng nhìn thấy điều thuận phục đó là đúng, rồi với hai hàng nước mắt vui mừng ông nói : "Tôi rất vui vì ông đã đưa ra sự tùng phục, vì chúng tôi sợ rằng ông và người của ông sẽ trở thành những người Tin Lành".
Các bạn của tôi ơi, khi bày tỏ ra sự mù lòa của tôi, tôi đáng phải xưng ra nỗi xấu hổ của mình, do tôi đã làm hòa với vị Giám mục là một con người trong khi tôi vẫn chưa làm hòa với Đức Chuá Trời. Vị Giám mục gởi cho tôi một "bức thư hoà bình"
Trong thư ấy ông tuyên bố tôi là một trong những Linh mục xuất sắc nhất của ông và tôi trở lại với những đồng hương với quyết tâm ở lại đó. Nhưng Đức Chuá Trời đã đoái đến tôi trong sự thương xót cuả Ngài, và Ngài muốn phá vở sự hoà thuận với con người chứ không phải là sự hòa thuận với Đức Chuá Trời.
Sau khi tôi ra về rồi, Vị Giám mục đã đi thẳng đến phòng điện tín và đánh điện thông báo cho các vị Giám mục khác để biết về sự tùng phục cuả tôi, rồi hỏi xem họ nghỉ vì về sự tùng phục đó. Họ đã nhất trí đáp lại cho ông trong chính ngày ấy: "ông không thấy Chiniquy đó là một tên Tin Lành đội lốt sao ? và hắn đã biến ông thành một người Tin Lành mất rồi. Hắn không đưa ra sự tùng phục đối với ông đâu, hắn đã đưa ra sự tùng phục đối với lời Đức Chúa Trời thôi. Nếu ông không hủy bỏ sự tùng phục đó thì ông đã tự mình là một người Tin Lành rồi"
10 ngày sau tôi nhận được một bức thư gởi đến từ vị Giám mục, và khi tôi đến gặp ông, ông đã hỏi tôi có đem theo "bức thư hòa bình" mà ông đã trao cho tôi ngày kia không ? Tôi đưa ra bức thư và khi ông ta nhìn thấy bức thư đó, ông chạy ngay đến bên lò sưởi rồi ném bức thư ấy vào trong lửa. Tôi rất đỗi ngạc nhiên. Tôi chạy mau đến bên ngọn lửa mong cứu được bức thư, nhưng qúa trể: bức thư đã bị cháy hết rồi.
Khi đó tôi quay sang vị Gíam mục và nói "Ôi Chuá tôi, sao ông lại dám giật lấy từ tay tôi một lá thư là tài sản của tôi và hủy diệt nó mà không có sự bằng lòng của tôi ?" Ông đáp lại : "ông Chiniquy, tôi là bề trên của ông, tôi chẳng có gì để giải thích cho ông".
Thưa Chuá, quả thật ông là bề trên của tôi, và tôi không là gì cả trừ ra là một Linh mục nghèo nàn, nhưng có một Đức Chúa Trời cao cả, là Đấng cao hơn ông như ông cao hơn tôi vậy, và Đức Chuá Trời ấy đã nhận tôi là đúng tôi không bao giờ nhượng bộ để làm đẹp lòng bất kỳ một người nào trong sự hiện diện của Đức Chúa Trời ấy. Tôi phản đối sự bất công của ông". Ông đáp : "Được rồi, có phải ông đến đây là để lên lớp tôi không."
Tôi đáp : "Thưa Chuá, không đâu, nhưng tôi muốn biết có phải ông muốn tôi đến đây để lăng nhục tôi hay không ?"
Ông đáp : " Ông Chiniquy, tôi muốn ông đến đây vì ông đã trao cho tôi một tài liệu mà ông biết rõ đó không phải là một hành động phục tùng "
Tôi bèn đáp : " hãy nói cho tôi biết, ông đòi hỏi tôi phải có hành động phục tùng như thế nào ? "
Ông ta nói: "ông phải bắt đầu bằng cách gạch bỏ đi mấy chử nầy "theo lời của Đức Chúa Trời. mà chúng tôi thấy có trong Phúc âm của Đấng Christ", rồi hãy nói cách đơn giản hứa rằng ông sẽ phục tùng uy quyền của tôi không điều kiện; và ông hứa sẽ làm theo bất cứ điều chi tôi bảo ông."
Tôi quỳ xuống và nói "Ôi Chuá tôi. điều ông đòi hỏi nơi tôi không phải là một hành động thuận phục, mà là một hành động sùng bái, và tôi không thể làm như thế được "
Ông ta nói : " Thôi được rồi, nếu ông không thể dành cho tôi hành động phục tùng đó, ông không còn là một Linh mục Công Giáo La mã "
Tôi đưa tay hướng về Đức Chuá trời rồi nói " Nguyện Đức Chuá Trời toàn năng phước hạnh đời đời " rồi lấy nón rời khỏi vị giám mục.
Tôi về khách sạn, nơi tôi đã đặt lấy một phòng và khoá cửa lại. Tôi qùy gối xuống kiểm tra lại những gì tôi đã làm trong sự hiện diện của Đức Chuá Trời. Rồi nhận thấy đây là lần đầu tiên Giáo hội La mã không phải là Hội Thánh của Đấng Christ. Tôi đã học được một sự thật khủng khiếp, không phải từ môi miệng của người Tin Lành, không phải từ những kẻ thù cuả Giáo hội, mà là từ môi miệng của chính Giáo hội La mã. Tôi không thấy mình không thể ở lại đó nửa, trừ trường hợp tôi.
Chịu bỏ đi lời của Đức Chuá Trời trong một tài liệu chính thức. Rồi tôi thấy đã đi đúng hướng khi phải rời bỏ Giáo hội Lamã. Nhưng các bạn ơi. một đám mây thật đen kéo đến trên tôi trong sự tối tăm đó tôi đã kêu lên : " Đức Chuá Trời tôi ơi. Đức Chuá Trời tôi ơi. Cớ sao linh hồn tôi bị vây lấy bởi một đám mây tăm tối như thế nầy ? "
Với hàng nước mắt tôi đã kêu cầu Chuá chỉ tôi con đường nhưng qua một thời gian không một câu trả lời nào được ban ra cả. Tôi đã rời Giáo hội La mã, tôi đã rời bỏ điạ vị vinh dự các anh chị em của tôi, mọi sự rất thân thuộc của tôi. Tôi đã thấy rỏ Đức Giáo Hoàng cùng những Linh mục đã tấn công tôi trên báo chí và trên tòa giảng. Tôi đã thấy rỏ họ đã cắt bỏ vinh dự và tên tuổi tôi và có lẻ sự sống của tôi nửa. Tôi thấy rỏ cuộc chiến sinh tử đã khởi sự giữa Giáo hội La mã và tôi và tôi đã tìm xem không biết có người bạn nào đã từng bị ruồng bỏ đến với tôi để tôi gíup đánh trận hay không nhưng không có một người nào cả. Tôi đã nhìn thấy những người bạn thân thiết nhất, đã sắp hàng ruả sả tôi, và họ nhìn tôi như kẻ phản bội khét tiếng xấu xa. Tôi nhìn thấy dân sự của tôi sẽ chối từ tôi và xứ sở tôi yêu dấu nơi có rất nhiều bạn bè, muốn ruả sả tôi, và dường như tôi có một đối tượng rất kinh khủng trong thến gian.
Rồi tôi cố nhớ lại tôi đã có một số bạn hữu giữa giòng người Tin Lành, nhưng như tôi đã nói, đã viết chống lại họ cả cuộc đời tôi. Tôi không còn một người bạn nào ở đó cả. Tôi nhận thấy tôi chỉ còn một mình để đánh trận mà thôi. Trong giờ phút quá kinh khiếp ấy, nếu Đức Chuá Trời không làm ra một phép lạ, chắc là tôi không thể chịu nỗi tình trạng ấy. Dường như đối với tôi rất khó mà rời khỏi căn phòng đó mà bước vào một thế giới lạnh lẽo, ở đó tôi không nhận thấy hay tìm gặp một bàn tay nào đến bắt tay tôi, hay một nụ cười nở ra trên mặt chịu nhìn đến tôi, nhưng ở đâu tôi cũng chỉ nhìn thấy mọi người xem tôi như một kẻ phản bội mà thôi. Dường như Đức Chúa Trời đã ở rất xa, nhưng Ngài đang đứng rất gần. Đột nhiên tư tưởng thoắt hiện ra trong trí tôi : " Ngươi có Phúc âm của ngươi hãy đọc và ngươi sẽ gặp được sự sáng ". Đang quì với bàn tay run rẩy, tôi mở quyển sách ra. không phải tôi mà là Đức Chúa Trời đã mở quyển sách ấy ra, vì mắt tôi đã nhìn đến 1 Cô rinh tô 7: 23 : " Anh em đã được chuộc bằng gía cao, chớ trở nên tôi mọi của người ta làm chi ".
Sự sáng đã đến với tôi bằng những lời nầy, và đây là lần đầu tiên tôi đã nhìn thấy lẻ mầu nhiệm lớn lao của sự cứu rỗi, thật như nhiều người có thể nhìn thấy lẻ mầu nhiệm ấy. Tôi tự nhủ : Chuá Jêsus đã mua chuộc tôi vậy thì " Nếu Chuá Jêsus đã mua chuộc tôi, Ngài đã cứu tôi ; tôi đã được cứu. Chuá Jêsus là Đức Chúa Trời tôi. Mọi việc làm của Đức Chúa Trời đều trọn vẹn..Vậy tôi được cứu một cách trọn vẹn. Chuá Jêsus không chỉ cứu có nửa vời. Tôi được cứu bởi huyết của Chiên Con tôi đã được cứu bởi sự chết của Chuá Jêsus ! " và mấy lời nầy quá ngọt ngào đối với tôi đến nỗi tôi cảm thấy vui mừng không tả được, như thế các dòng suối sự sống đã mở ra và tuôn đổ sự sống mới tràn ngập trong tâm hồn tôi. Tôi tự nhủ : " Tôi không được cứu theo tôi nghỉ do đến với Mary ; Tôi không được cứu bởi sự luyện tội hay xá tội, sự xưng tội hay ăn năn. Tôi đã được cứu duy nhất bởi một mình Chuá Jêsus mà thôi " và mọi giáo lý giả dối của La mã đã không còn trong trí tôi như chúng đã rơi từ trên đỉnh tháp mà lăn xuống tận đáy sâu vậy.
Rồi tôi cảm thấy một niềm vui một sự bình an đến nỗi các Thiên sứ của Đức Chuá Trời cũng không thể sung sứơng hơn tôi sung sướng. Huyết Chiên Con đã tràn ngập linh hồn tội lỗi của tôi. Và một tiếng kêu vui mừng tôi thét lên. "Ôi Chuá Jêsus yêu dấu ơi, con cảm nhận được sự vui mừng đó, con biết điều đó : Ngài đã cứu con.. ôi sự ban cho của Đức Chuá Trời con tiếp nhận Ngài. Xin hãy nhận lấy tấm lòng con và khiến nó thuộc về Ngài cho đến đời đời. Hãy tẩy sạch lòng con và làm cho con được mạnh mẽ : Xin ngự vào lòng con để làm đường đi, sự sáng và sự sống của con ; xin cho con được ở trong Ngài ngay bây giờ cho đến đời đời. Nhưng Chuá jêsus ơi đừng cứu chỉ một mình con ; xin hãy cứu dân sự con ; xin cũng cho con được bài tỏ Sự ban cho của Ngài nữa. Ôi cầu xin cho họ cũng tiếp nhận Ngài và cảm thấy giàu có và sung sướng giống như con vậy.”
Thế là tôi đã tìm gặp sự sáng và sự cứu rỗi mầu nhiệm lớn lao thật quá đơn giản và thật đẹp đẽ, thật là vĩ đại thật là cao cả. Tôi đã rộng đôi bàn tay của linh hồn mình và tiếp nhận ơn ban cho. Tôi được nên giàu trong ơn ấy. Các bạn của tôi ơi, sự cứu rỗi là một tặng phẩm âý là yêu mến Đấng Ban cho. Tôi đã gắn chặt Phúc âm vào môi miệng và thề sẽ không bao giờ giảng một điều gì khác ngoài Chuá Jêsus.
Tôi được bước vào Giáo khu vào một buổi sáng ngày Sabát. Hết thảy dân sự đều rất phản khích và chạy hết về phiá tôi, họ hỏi han tin tức. Khi họ vào nhóm lại bên trong nhà thờ tôi đã trình bày TẶNG PHẨM cho họ. Tôi tỏ ra cho họ nhìn thấy những điều Đức Chúa Trời đã tỏ ra cho tôi. Con của Ngài là Chuá Jêsus là một tặng phẩm. Rồi không cần biết là họ sẽ nhận lấy tặng phẩm ấy hay không, tôi nói với họ "Các bạn ơi đây là lúc tôi phải rời xa anh em, tôi đã rời khỏi Giáo hội Công Giáo La mã vỉnh viển. Tôi đã nhận Sự Ban cho của Đấng Christ nhưng tôi rất tôn trọng anh em, nếu anh em nghỉ theo Đức Giáo Hoàng là tốt hơn Đấng Christ và cầu khẩn danh Mary là tốt hơn danh Chuá Jêsus để được cứu, hãy nói ra điều đó bằng cách đưa tay lên "
Trong nổi kinh ngạc rất lớn của tôi, cả đám đông đều ngồi yên trong chỗ của họ; tiếng thổn thức và nườc mắt đầy khắp trong nhà thờ. Tôi tưởng một số người trong vòng họ đã bão tôi hãy đi đi, nhưng không một người nào làm như thế cả. Và khi tôi để ý thấy có một số thay đổi trên họ, một sự thay đổi kỳ diệu, không thể giải thích được theo phương thức tự nhiên. Và tôi nói với họ với tiếng khóc vui mừng: " Đức Chuá Trời toàn năng đã cứu tôi ngày hôm qua sẽ cứu anh em ngày hôm nay, cùng với tôi anh em sẽ băng qua Biển Đỏ và vào Đất Hứa, cùng với tôi anh em sẽ tiếp nhận lấy tặng phẩm lớn lao ấy, anh em sẽ có phước và giàu có trong sự Ban cho đó. Tôi đặt một câu hỏi cho anh em một cách khác. Nếu anh em nghỉ theo Đấng Christ là tốt hơn theo Giáo Hoàng, cầu khẩn danh Jêsus là tốt hơn danh Mary, đặt lòng tin cậy của anh em vào huyết của Chiên Con đã đổ ra trên thập tự gía vì tội lỗi của anh em, hơn là đặt nơi ngục luyện tội hoang đường của La mã ở đó họ nói sau khi qua đời thì anh em có thể được cứu ; và nếu anh em nghỉ thật lấy làm tốt cho anh em muốn tôi rao giãng cho anh em Phúc âm thanh sạch của Đấng Christ, hơn là một Linh mục chỉ giãng dạy cho anh em các lẽ đạo của La mã, hãy nói ra điều đó bằng cách giơ tay lên - Tôi là người của anh em đây."
Thế rồi hết thảy mọi người, không có một ngoại lệ nhỏ nhặt nào cả, đều đứng dậy trên chân họ, và trong hai hàng nước mắt, họ yêu cầu tôi hãy ở lại với họ.
TẶNG PHẨM. Tặng phẩm lớn lao không tả được, lần đầu tiên đã đến trước mắt họ với sự đẹp đẽ của tặng phẩm ấy ; họ đã tìm thấy tặng phẩm đó rất quí báu, họ đã tiếp nhận lấy tặng phẩm ấy và không một lời nào có thể thuật lại cho bạn biết sự vui mừng mà đoàn dân đông ấy có. Giống như chính tôi họ cảm thấy giàu có và phước hạnh trong Tặng phẩm đó. Tôi tin tên của một ngàn linh hồn đã được ghi trong sách sự sống ngày đó : Sáu tháng sau chúng tôi có hai ngàn người trở lại đạo ; một năm sau chúng tôi có độ bốn ngàn người và hiện nay chúng tôi có 25,000 người đã giặt áo và phiếu trắng trong huyết của Chiên Con.
Tin tức đã nhanh chóng truyền khắp Châu Mỹ và ngay cả Pháp lẫn Anh Quốc là: Chiniquy, vị Linh mục xuất sắc nhất mà ai cũng biết ở CANADA, đã rời khỏi Giáo hội Công Giáo La mã trong đỉnh cao của những con người đặt biệt nhất. Và bất cứ ở đâu câu chuyện đó kể lại thì Danh của Chuá Jêsus được vinh hiển. Thật là một đặc ân đối với tôi khi kể cho bạn nghe về những điều lớn lao mà Ngài đã làm cho linh hồn tôi.
(Linh mục qui đạo Charies Chiniquy)